Seröz Boşluk İçinde Sıvı Toplaması

Evrimi sırasında erbeziyle birlikte aşağı doğru inen karın zarı uzantısı, karın boşluğuyla olan bağlantısını yitirerek bir kese oluşturur ve böylece, yalnızca erbezini ve erbeziüstünü çevreleyen bir boşluk oluşur. Bu boşluk iki seroza yaprağı (çeper yaprağı, erbezini örten yaprak) tarafından sınırlandırılmıştır. Seroza tabakasının erbeziüstü ile birleşme bölgesine yakın olan parçasının oluşturduğu salgı, bu boşlukta berrak bir sıvı birikimine yol açar. Buna seröz boşluk içinde sıvı toplanması (hidrosel) adı verilir. Erbezinin çevresindeki seröz boşlukta (kılıfta) berrak bir sıvı birikimidir.

Nedenler

Erbezi ve ilişiklerinin göçünü izleyen karın zarı, erbeziüstü bozunlarının etkisi altında bir salgı tepkisi gösterir. Bozunlar daha ender olarak erbeziyle de ilgili olabilir. Bazı hastalardaysa, belirgin bir neden olmaksızın seröz boşluk içinde sıvı toplanması ortaya çıkar (nedeni bilinmeyen seröz boşluk içinde sıvı toplanması).

Teşhis

Seröz boşluk içinde sıvı toplanması, yalın ve iyicil bir olaydır. Ağrı ve ateş görülmeksizirf erbezi torbalarından birinde bir hacim artışı başlar. Bir süre sonra erbezi torbası derisindeki kıvrımlar ortadan kalkar ve şişkinlik kamışın ince derisine ulaşarak, öteki erbezini orta çizgiden uzağa doğru it meye başlar.

Ateş, iltihap belirtileri ve sidik çıkarma bozuklukları yoktur. Yalnızca, torbanın içinde yeralan oynak ya da gergin yumurta biçimi yapı, torbanın arkasından ışık verildiğinde saydamlaşır (karanlık odada küçük bir ışık kaynağıyla kanıtlanır); bu, seröz boşluk içinde sıvı toplanmasının başlıca özelliğidir.

Muayenenin bundan sonraki bölümü fazla önemli değildir. Sidik berrak, sperma kanalı normal, göden barsağının parmakla muayenesindeki bulgular normal, öteki erbezi sağlam ve genel durum iyidir. Biriken sıvının oluşturduğu örtü tabakası erbeziüstünü gizlemiş olduğundan, muayenede erbeziüstü başı algılanamaz.

Hastalarda seröz tabakanın iltihaplanması ya da kılıfın içinde kanamalar ortaya çıkması, ancak uygunsuz tedavilerden (sıvıyı boşaltmak amacıyla sık sık tekrarlanan iğneyle girme; değiştirici denen maddelerin iğneyle verilmesi) sonra görülür.

Ayırıcı Teşhis

Seröz boşluk içinde sıvı toplanmasının teşhisi kolaydır. Seröz zarın 2 yaprağın arasındaki yapışıklıklar sonucunda bölmelere ayrılmış sıvı keseciklerinin ortaya çıktığı durumlarda teşhis güçleşir. Bu durum sperma kordonu ya da erbeziüstü kistleriyle büyük benzerlik gösterir. Ayrıca seröz boşluk içinde sıvı toplanmasının azalması da şaşırtıcı olabilmektedir. Bunun nc;deni, aşırı geçirgen olan karın zarının bir gelişme göstermesi sonucunda (çok yavaş olarak) erbezi seröz kılıfının kasık iç halkası düzeyinde karın boşluğu ile bağlantı kurmasıdır. Böylece sıvı,torbadan karna geçer (yeniden geri de dönebilir). Teşhisi güçleştiren ikinci bir nokta, nedeni bilinmeyen ivegen iltihaplı boşluk içinde sıvı toplanması ile ikincil ya da süreğen seröz boşluk içinde sıvı toplanmasının ayırdedilmesidir. Bu konu, bölgede cerrahi yöntemlere dayanan bir araştırma yapıldıktan sonra açığa kavuşur. Bu arada hastanın sorgusu ve daha önce geçirdiği hastalık ya da muayeneler (irin işeme, verem, sidik yolunun aygıtla muayenesi), tedavi yöntemi belirlenmeden önce erbezi ve erbeziüstünün iyice incelenmesini gerektiriyorsa, seröz kılıfa iğneyle girilerek alınan sıvı incelenmeli, özellikle de erbezi torbası içinde yeralan bütün yapılar Cerbeziüstü, erbezi, sperma kanalı, sperma kordonu) elle muayeneyle incelenmelidir. Seröz kılıf içindeki limon rengindeki ve albümin bakımından zengin sıvı, açık havada pıhtılaşmaz. Mikroskop incelemesinde içinde endotel yapılarına, parçalı çekirdekli hücrelere vetlenfositlere raslanır. Erbezi ve erbeziüstünün normal göründükleri durumlarda, seröz boşluk içinde sıvı toplanmasının birincil olduğu kabul edilir ve hastalık açıklanır. Ama erbeziüstü bozunlarının (çok sayıda kistler, bakteri ya da asalak enfeksiyonları, verem enfeksiyonu) ve erbezi bozunlarının (ur, düğümlü erbezi iltihabı) yolaçtıkları seröz boşluk içinde sîvi toplanmalarına da raslanabilir.

Tedavi

İkincil bir seröz boşluk içinde sıvı toplanmasının tedavisinde, hastalığa yolaçan bozunun ortadan kaldırılması gerekir (erbeziüstü çıkarma ameliyatı, kısırlaştırma ameliyatı). Hastaya rahatsızlık vermeyen yalın bir seröz boşluk içinde sıvı toplanmasındaysa, tek tedavi yöntemi kılıfın çıkarılması ve bundan sonra yapılacak çok iyi bir kanama denetimidir.

Hastalığa çoğunlukla bir kasık fıtığının eşlik ettiği görülmektedir. Böyle durumlarda, fıtık kesesinin kesilip çıkarılması ve kasık yoluyla kanalın arka çeperinin yeniden düzenlenmesi gerekir.