Erbezi Kanseri

Erbezi kanseri, erkeklerde görülen kötücül urların yüzde 1 kadarını oluşturur. Çoğunlukla 20-40 yaşları arasındaki genç erkeklerde ortaya çıkar. Anatomik bakımdan farklı iki ayrı biçimi vardır.

Bunlardan birincisi erbezinin normal dokusu içinde, ötekiyse embriyo öğelerinden gelişir.

Nedenler

Tedavi görmüş ya da görmemiş inmemiş erbezi hastalarında kanserlerin oluştuğu gözlenmektedir; ama iki hastalık arasında doğrudan bir ilişki bulunup bulunmadığı henüz tartışmalıdır. Bu bağıntıyı açıklamak amacıyla birçok varsayım ortaya atılmıştır (inmemiş erbezinde yapı anormallikleri, hormon bozuklukları).

Teşhis

Klinik belirtiler

Genellikle belirtiler sinsidir. Hasta, erbezi torbasında bir rahatsızlık duyusu ya da bir ağırlıktan yakınır. Bazen, sistemli muayene sırasında organda bir ur bulgulamr. Bazen de, erbezi kanseri ancak lenf düğümlerine ya da akciğerlere yayılmalar yaptıktan sonra çok geç teşhis edilir. Bunların en tehlikelisi, memelerde aşıra büyüme ya da bir meme uru oluşturan koryo epitelyomdur.

Kanserli erbezi, ağrısız olduğundan muayenede çok az dikkat çeker; üstelik organda herhangi bir iltihap belirtiside görülmez. Algılanan düğüm, erbezinde bir bozun sözkonusu olduğu halde, çoğunlukla yalın bir erbeziüstü iltihabı sanılır.

Seröz boşluk içinde sıvı toplanması (hidrosel) tabakasıyla kaplı (bu tabaka bulunmayabilir) normal ve esnek erbezi torbası derisinin altında, sperma kordonu öğelerine etki etmemiş düğümsü bir bozun vardır. Düzgün ya da çıkıntılıdır, kıyamı değişkendir. Ama mutlaka erbezinin içinde yerleşmiştir (erbeziüstü başı normal olarak algılanır ve bir oluk, erbeziüstünü urdan kesinlikle ayırır).

Sidik incelemesinde, göden barsağmın parmakla muayenesinden hiç bir şey bulgulanmaz, sperma kordonu öğelerinde değişme yoktur, hastanın genel durumu son derece iyidir. Bu nedenle kesin teşhisi, erbezinin içine yerleşmiş;organı ağırlaştıran ve normalde düzgün olan sınırlarının biçimini bozan bir kütlenin bulgulanması sağlar.

Tamamlayıcı muayeneler

FSH ve LSH ölçümünde sidikte LSH düzeyi düşüklüğü ve FSH’m aşırı derecede artış göstermesi bir seminomu, LSH düzeyi düşüklüğü bulunmasıysa koryo epitelyomu belirtir. FSH ve LSH’ta artış ya da herhangi bir değişiklik görülmese de muayeneyi yarıda bırakmamak gerekir. Çünkü bunlar, hastalık olmadığının kesin belirtileri değildir.

Omurga önü ya da omurga yanı bir lenf düğümü büyümesi araştırmak için, bel karın bölgesi ve sol köprücük kemiğiüstü çukuru elle muayene edilmelidir.

Ayırıcı Teşhis

Lenf yolları filmi. Lenf yollarına karşıt madde verildikten sonra çekilen filmde, urun yayılmış olduğu lenf alanları saptanır.

Damar içine karşıt madde verilerek boşaltım sistemi filmi çekme,klinik bakımdan kesinlik kazanmamış bir lenf düğümü büyümesini (bir sidik borusunun dışa doğru itildiğini gösterir) ortaya çıkarabilir.

Başlıca muayenelerden biri olan lenf filmi çekme, lenf düğümlerinin doğrudan görüntülerini verir. Yöntem bir ya da daha çok lenf düğümündeki aşırı büyümeyi, lenf düğümü boşluğunu ya da lenf yolu üstündeki bir yoğunluğu belirleyebilir. Ama lenf filmi bulguları, normal lenf düğümlerinde mikroskopik yayılmaların bulunmadığını kesin olarak kanıtlamaz.

Yayılmaların saptanabilmesi için akciğer filmleri (kuşkulu durumlarda kesit filmler), bütün iskeletin filmi (bazı hastalarda kavografiler) çekilmelidir.

Evrim

Hastalık tedavi edilmezse ölümle sonuçlanır. Klinik tablo ciddileşerek hastanın genel durumu

Erbeziüstünün kuyruk kısmındaki çekirdek ile erbezinin alt kutbundaki kanser arasında ayırıcı teşhis yapmak bazen güçtür. Sidiğin normal olması, sidik yolu iltihabı görülmemesi, prostat ve sperma keseciklerinin çalışmalarında herhangi bir bozukluk bulunmaması,teşhisi erbezi kanserine doğru yöneltir.

Erbezi torbası kılıfı içinde süreğen kan toplanması, katı bir urun bütün özelliklerini taşıyabilir. Kanserden başlıca farkları, daha yaşlı kimselerde oluşması, elle muayeneye kabuğuyla (kütlesiyle değil) direnç göstermesi, erbezi torbasının yumuşaklığının yitmesi ve evriminin nöbetler biçiminde olmasıdır. Herhangi bir kuşkuda, araştırıcı girişimlere başvurmak gerekir.

Kanserle karıştınlabilen başlıca süreğen erbezi hastalıkları sertleşmeli gomlu frengi, düğümlü erbezi iltihabı ve erbezi enfarktüsüdür. Bu nedenle, kısırlaştırma girişiminden sonra, çıkarılan parçanın laboratuvarda incelenerek teşhisin bir kez daha doğrulanması gerekir.

Tedavi

Hastalığın geleceği, kanserin radyoaktiviteye olan duyarlığına bağlıdır. Kısırlaştırma girişiminden sonra, hastalığın evrimi yakından izlenmelidir. Burada özellikle klinik, radyolojik ve biyolojik durumlar önem. taşır. Ayrıca sidikte yükselen ve sonra hızla alçalan FSH ve LSH düzeylerinin de göz önüne alınması gerekir. Kısırlaştırma, kasık kanalı açıldıktan sonra sperma kordonunun bağlanmasına dayanır. Sonra erbezi ve kasık iç deliğine kadar bütün sperma kordonu çıkarılır.

Kısırlaştırmadan sonra, çıkarılan parçanın laboratuvarda incelenmesinden elde edilen bulgular, tedavi yöntemlerini seçmeyi sağlar ve gelecekteki değişiklikleri açıklar. Üç olasılık vardır: Seminom; disembriyom; koryo ve epitelyom.

Seminom

Yüksek enerjili bir ışın tedavisi gereklidir; kasıkerbezi torbasına, bele, karın üst bölgesine ve arka mediyastine uygulanır. Bu arada, sağlam olan öteki erbezinin ışınlardan korunması gerekir.

Seminom, makroskopik olarak akzar kılıfının aşırı damarlanmasıyla birlikte düzgün bir ur görünümündedir. Kesiti türdeş görünümlüdür; bazen bir doku ölümü odağı içerir. Radyoaktiviteye çok duyarlı olduğundan, erbezi kanserlerinin en tehlikesiz olanıdır. Hücre bölünmesini durdurucu ilaçlarla tedavi edilir.

Disembriyom

Disembriyomlar, daha genç erkeklerde (30 yaş dolayları) ve genellikle önceden bir anormallik oluşmuş erbezlerinde ortaya çıkmalarıyla seminomlardan ayrılırlar. Ur düzensiz ve türdeştir; radyoaktiviteye az duyarlı olması nedeniyle, geleceği daha tehlikelidir.

Bazı iyicil disembriyomlarda yalnızca kısırlaştırma girişimi yeterli olmaktadır; ancak, klinik gözetimin çok uzun yıllar sürdürülmesi gerekir.

Kötücül disembriyomlarda ışın tedavisinin pek etkisi yoktur. İlaç tedavisiyse henüz tartışmalıdır. Bu nedenle geriye yalnızca, kasık kanalı iç deliğinden diyaframa kadar iki yanlı lenf düğümleri çıkarılması biçiminde bir girişim kalmaktadır. Ama bu girişim de, kanser hücrelerinin lenf düğümlerine yayılmış olması durumunda başarısız kalır.

Koryo ve epitelyom

Eskiden bir yıl içinde ölümle sonuçlanmasına karşılık, günümüzde hadımlaştırma ameliyatından sonra vinkalökoblastinin kullanılmasıyla daha olumlu sonuçlar elde edilmektedir.

Koryo epitelyom ya da öteki adıyla koryokarsinom oldukça özel bir yapıdır. Genç kişilerde ortaya çıkan bu urların klinik tablolarında irileşmiş bir erbezi, genellikle memelerde ağrılı bir büyüme ve sidikte dikkat çekici derecelere varan FSH ya da LTH çıkması göze çarpar.

Gelecekleri çok kötü olan bu urlar düzensiz, yumuşak ve kesitleri türdeş olmayan yapılardır. Tedavilerinde, yayılmalar karşısında uygulanabilecek en iyi. yöntem, çok yönlü ilaç tedavisidir.